ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 301 - 310 จาก 2286

ใช้เรียกระฆัง วงเดือน ปัจจุบันไม่ค่อยใช้กันแล้ว เพราะเป็นคำเก่า

ขี้กะปอม มันแล่นเข้าไปในโกนไม้แล้ว หาไม้มาแหง่ ๆ  = กิ้งก่า วิ่งเข้าโพรงไม้แล้ว หาไม้มาแหย่ ๆ

 คำๆนี้ ความหมายแตกต่างจากทางภาคกลาง
ซึ่งเราเข้าใจว่า เป็นการโกนหัว ไม่ใช่นะครับ
" โกน " ในภาษาอีสาน หมายถึง"โพรง"
ส่วนการ "โกน" ภาษาอีสาน ใช้คำว่า " แถ " เด้อ

ตัวอย่าง
โกนไม้ โกนห้วย โกนหลักฮั้ว
คำแปล
โพรงไม้ โพรงห้วยตรงก้นห้วยที่แห้ง เสาไม้ที่ปักเป็นรั้วมีโพรง

เช่น ข่อยบ่มักขึ้นต้นพ้าว มันบ่มีง่าให้ก๋อ ย้านตกซั่นดอก 

หรืออย่างเช่น 

จารย์ใหญ่ : อีหล่ามึงเป็นหยังจั่งมานั่งให้อยู่แถวน้ำส่างนี่ 
สาวส่า : คุข่อยตกส่างเอาขึ้นบ่ได้ 
จารย์ใหญ่ : มึงคือบ่หาไม้่คันก๋อ 
สาวส่า : อ้ายบ่าวหน่อลาวเอาไปเสี่ยง 
จารย์ใหญ่ : มันไปไสล่ะ 
สาวส่า : ลาวถือไม้คันก๋อขึ้นโคกไปแล้ว ลาวว่าคันอยากได้ให้นำไปเอา 
จารย์ใหญ่ : มึงคือบ่ไปล่ะ 
สาวส่า : ฮื่อ 

กะญอน! ตำบักหุ่งครกนี้เป็นหยังคือบ่แซ่บ เป็นย้อนบ่ได้ใส่ปลาแดกตั้วนี่ 
มิน่าหล่ะ! ส้มตำครกนี้ทำไมถึงไม่อร่อย เป็นเพราะไม่ได้ใส่ปลาร้านี่เอง

กะย่อนว่าอยู่ต่างม่อง กะเลยเอิ้นต่างกัน
แปลว่า ก็เพราะว่าอยู่ต่างที่ก็เลยเรียกต่างกัน
ปล. ม่อง แปลว่า ที่,ตำแหน่ง,พิกัด  

ตำบักหุ่งครกนี้ มันคือมาแซบ กะด้อกะเดี้ยแที

แปลว่า ส้มตำครกนี้อะไรจะอร่อยขนาดนั้น

เป็นคำที่ใช้ย้ำ

มื้อนี้เจ้าสิเฮ็ดงานหยั๋งกะด้อกะเดีย บ่เซากินเข่าติ 

บ่าวหน่อ เจ้ามามากะด้อกะเดี้ยอีหลี เฮ็ดwebsite มาอย่างมวน
แปลว่า
บ่าวหน่อ คุณช่างเหลือเกินจิงๆ ทำ website ออกมาอย่างสนุกสนาน 

#กระด้อกระเดี้ย

อีสานตอนบน ใช้คำว่า"ก้าน" อีสานตอนล่าง ใช้คำว่า "ไต้"
ความเดียวกัน คือการส่องสัตว์
เช่น ก้านกบ ก้านเขียด ก้านหนู
คำแปล
ส่องกบ ส่องเขียด ส่องหนู

ขี้เกี้ยมสองโตจับอยู่ข้างฝา

ป้าด อีนางนั่นแหม มาแอว กิ่วแท้ คำแปล โฮ้ ผู้หญิงคนนั้น เอวคอดจัง( หรือเอวเล็กจัง) อย่าเอาเซือกเส้นนั้นไปผูกอู่ ให้ลูกนอนเด้อ มัน กิ่วแล้ว คำแปล อย่าเอาเชือกเส้นนั้นไปแขวนเปล ให้ลูกนอนนะ มันกำลังจะขาด

เจ้าบ่อาบน้ำเบาะ คือ กุยแท้

แปลว่า คุณไม่ได้อาบน้ำมาหรอ ทำไมถึงตัวเหม็บจัง

บักสีเป็นเด็กดมกาวน้ำบ่เคยอาบจักเทื่อ ย่างกายคนพอจะเป็นลม ทิดมากะเลยทักว่า
บักสีมึงคือกุยแท้  

แก้งก้น
แปว่า เช็ดก้น